Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych – co to za święto, jaka jest jego historia?
Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych jest polskim świętem państwowym, które co roku, na początku marca, obchodzone jest w celu upamiętnienia żołnierzy antykomunistycznego i niepodległościowego podziemia. Choć prawie wszyscy przynajmniej raz słyszeli o tym święcie, to co roku pojawia się wiele pytań na temat tego, czym jest Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
Dlaczego 1 marca 2019 wiszą flagi? Jakie święto wypada w piątek 1.03?
Historia Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych związana jest z uchwałą podjętą przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 2001 roku, kiedy to uznano „zasługi organizacji i grup niepodległościowych, które po zakończeniu II wojny światowej zdecydowały się na podjęcie nierównej walki o suwerenność i niepodległość Polski”. W ten sposób chciano oddać hołd poległym i pomordowanym oraz wszystkim więzionym i prześladowanym członkom organizacji „Wolność i Niezawisłość”.
Osiem lat później organizacje kombatanckie zwróciły się o ustalenie 1 marca Dniem Żołnierzy Antykomunistycznego Podziemia. Dopiero w 2010 roku inicjatywę ustawodawczą w zakresie uchwalenia nowego święta podjął prezydent Lech Kaczyński. Proces legislacyjny zakończył się rok później, kiedy to prezydent Bronisław Komorowski podpisał odpowiednią ustawę, która wkrótce została opublikowana w Dzienniku Ustaw. Tym samym Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych stał się świętem państwowym.
Warto także wspomnieć, że co roku Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych budzi spore kontrowersje. Wielu Polaków sprzeciwia się m.in. ukazywaniem Zygmunta Szendzielarza „Łopuszanka” jako bohatera, gdyż jego oddziały zostały oskarżone o mordowanie Litwinów. Z kolei Józefa Kurasia „Ognia” i jego oddział oskarża się o mordy na Żydach oraz zbrodnie i grabieże dokonywane na słowackiej ludności. Innym „żołnierzem wyklętym”, który budzi liczne kontrowersje, jest Rajmund „Rajs” Bury. Prokuratorzy IPN uznali, że jego działania nosiły znamiona ludobójstwa.
Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych 2019 – kiedy wypada?
Choć data Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych jest stała, to co roku pojawia się wiele pytań dotyczących tego, kiedy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. W 2019, jak i w poprzednich latach, święto to przypada 1 marca. Tym razem będzie to piątek. Dzień ten nie jest dniem ustawowo wolnym od pracy.
Termin ten nie został jednak wybrany przypadkowo. To właśnie 1 marca 1951 roku w więzieniu na Mokotowie wykonano wyrok śmierci na siedmiu członkach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, tj. Łukaszu Cieplińskim, Mieczysławie Kawalcu, Józefie Batorym, Adamie Lazarowiczu, Franciszku Błażeju, Karolu Chmielu i Józefie Rzepce. Byli oni ostatnimi ogólnopolskimi koordynatorami „Walki o Wolność i Niezawisłość Polski z nową sowiecką okupacją”.
Co roku 1 marca, a nawet i kilka dni później, w wielu miastach w Polsce odbywają się uroczyste obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych.